Karuzele i inne oszustwa podatkowe. Metody przeciwdziałania unikaniu opodatkowania
Redakcja naukowa: Jan Rudowski, Irena Ożóg , Radosław Bulejak, Dagmara Dominik-Ogińska, Anna Karczewska, Wojciech Kotowski, Michał Majczyna, Jacek Matarewicz, Katarzyna Piątkowska-Zagiczek, Bartłomiej Senderowski, Beata Sobocha, Krystyna Szydłowska, Anna Hornowska, Irena Ożóg
Doktor nauk prawnych, adwokat i doradca podatkowy, sędzia sądu dyscyplinarnego w Mazowieckim Oddziale Krajowej Izby Doradców Podatkowych. Lider Praktyki VAT, Akcyzy i Ceł oraz Praktyki Postępowań Podatkowych w Kancelarii Ożóg Tomczykowski sp. z o.o. Ekspert BCC ds. VAT, akcyzy oraz prawa karnoskarbowego. Członek Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan.
Brał udział w przygotowywaniu opinii eksperckich dla Sejmu RP w zakresie akcyzy.
Autor kilkuset publikacji z zakresu podatków i prawa (w tym m.in. monografii oraz komentarzy do ustawy o VAT, ustawy o podatku akcyzowym oraz dyrektywy 2006/112/WE, a także publikacji Przestępstwa karuzelowe i inne przestępstwa w VAT) oraz wypowiedzi dla prasy.W 2019 r. zajął 1 miejsce w kategorii "VAT" oraz 3 miejsce w kategorii "Akcyza" w XIII Rankingu Firm i Doradców Podatkowych organizowanego przez Dziennik Gazetę Prawną oraz został wybrany najlepszym ekspertem w zakresie Podatku Akcyzowego w XIII Rankingu Firm Doradztwa Podatkowego Dziennika Rzeczpospolita.
Założenie 1
SLIM VAT 2 SMIM VAT 3 i pozostałe Zmiany VAT dotyczące transakcji wewnątrzwspólnotowych. Jak rozliczać podatek naliczony i należny od WNT po zmianach ? Warunki do zastosowania 0% stawki VAT przy WDT i Dokumenty potwierdzające WDT.
Założenie 2 Maksymalizacja zysku - warsztaty → Import z państw trzecich bez płacenia podatku VAT !
Zgodnie z ustawą o podatku VAT, import ma miejsce tylko wtedy, gdy z terytorium państwa trzeciego (poza Unią Europejską) następuje przywóz towarów do UE. Przemieszczanie towaru pomiędzy państwami członkowskimi UE (np. z Niemiec do Polski) to wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów (WDT), natomiast wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) – to nabycie towarów między Niemcami a Polską. Wykorzystując prawo do WDT i WNT możemy przeprowadzić import z Chin bez płacenia podatku VAT, ponieważ takie transakcje rozliczane są w deklaracji Intrastat.
Założenie 3 ZMIANY W ZAKRESIE POMOCY UKRAIŃCOM (MOŻLIWOŚĆ STOSOWANIA 0% VAT, ULGI W CIT I PIT
PROGRAM
9.15
1 . Zmiany dotyczące KSeF – wejście w życie przepisów o fakturze ustrukturyzowanej.
E-faktura od 1.01.2022
Zmiany w fakturowaniu - e-faktura
Likwidacja duplikatów faktur.
Zmiana zasad wystawiania faktur korygujących
Wydłużenie terminu na wystawienie faktury przed sprzedażą.
E-faktura – rewolucja w wystawianiu i przesyłaniu faktur.
Zasady e-fakturowania.
Korzyści ze stosowania e-faktury.
SLIM VAT 3
2. Zmiany zakładane przez pakiet SLIM VAT 3, w tym m.in.:
Zmiana definicji „małego podatnika” i podwyższenie limitu sprzedaży;
Zmiany w przepisach o dostawach łańcuchowych poprzez użycie interfejsu elektronicznego (np. platformy handlowej działającej w sektorze e-commerce);
Zmiany dotyczące kursu przeliczeniowego waluty odnoszącego się do faktur korygujących;
Zmiany w zakresie korekty WDT;
rozszerzenie zwolnienia z podatku na usługi zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi określonymi przez inne państwa członkowskie;
rezygnacja z wymogu posiadania faktury dotyczącej WNT przy odliczaniu podatku naliczonego z tego tytułu;
zmiany dotyczące liczenia proporcji i „zaokrąglania”;
zmiany dotyczące faktur zaliczkowych;
zmiany dotyczące sankcji VAT;
korekty deklaracji w przypadku stosowania szczególnej procedury unijnej i nieunijnej
.
3. Pakiet antyinflacyjny (obniżenie VAT na produkty energetyczne, energię elektryczną i produkty żywnościowe).
4. Zmiany w zakresie pomocy Ukraińcom (możliwość stosowania 0% VAT, ulgi w CIT i PIT).
E-COMMERCE VAT
1.Pakiet E-COMMERCE VAT
Zmiana zasad sprzedaży wysyłkowej
nowa definicja transakcji – wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość (WSTO) - importowanych z państw trzecich
rozszerzenie i modyfikację procedury szczególnej dla usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych lub usług świadczonych drogą elektroniczną (tzw. Mini One Stop Shop);
wprowadzenie zwolnienia z VAT dla importu towarów w przesyłkach o wartości nieprzekraczającej 150 euro, jeżeli VAT będzie deklarowany i rozliczany w tzw. Import One Stop Shop (cel: opodatkowanie sprzedaży w kraju konsumpcji);
usunięcie zwolnienia z VAT dla importu towarów w przesyłkach o wartości nieprzekraczającej 22 euro;
Nowa procedura szczególna VAT-OSS
Korzyści wynikające z uczestnictwa w systemie
Sprzedaż na odległość towarów importowanych (SOTI)
Procedura IOSS - uproszczenia w zakresie podatku VAT dla podatników dokonujących SOTI
Nałożenie obowiązku poboru i zapłaty VAT na podatników ułatwiających dostawy towarów przy użyciu interfejsu elektronicznego (np. platformy handlowej).
NOWE WZORY ZGŁOSZEŃ
OMÓWIENIE NOWYCH WZORÓW ZGŁOSZEŃ DO PROCEDURY UNIJNEJ I NIEUNIJNEJ ( IOSS I OSS )
SLIM VAT 2 od 1.10 i 1.01
2. Zmiany wynikające z pakietu SLIM VAT 2:
Jednoznaczne uregulowanie sposobu dokonywania korekty in-minus w przypadku importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
Eksport i WNT w transakcjach trójstronnych zmiany
uproszczenie warunków korzystania z opcji opodatkowania nieruchomości zabudowanych zwolnionych na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT;
doprecyzowanie, że prawo do ujęcia VAT naliczonego poprzez korektę, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy o VAT dotyczy okresu rozliczeniowego, w którym powstało prawo do odliczenia VAT naliczonego, jak również trzech kolejnych okresów rozliczeniowych;
wydłużenie terminu obowiązku składania VAT-26 (samochody wykorzystywane wyłącznie w działalności) do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonane zostanie pierwsze nabycie związane z samochodem dające 100% prawo do odliczenia;
zmiany dotyczące tzw. ulgi na złe długi ułatwiające korygowanie VAT należnego przez wierzyciela;
NOWA → DOKUMENTACJA WDT
4. Opodatkowanie międzynarodowych transakcji - NOWE ZASADY DOKUMENTOWANIA DOSTAWY W RAMACH WDT -2021
nowe zasady dokumentowania dostaw w ramach WDT –
nowa definicja dostawy w ramach transakcji łańcuchowej
nowe definicje i zasady działania magazynu typu call off stock
wyjaśnienia na stronie Ministerstwa Finansów
5. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) - Warunki stosowania stawki 0% przy WDT
Konsekwencje braku rejestracji nabywcy jako podatnika VAT-UE
Obowiązek podatkowy z tytułu WNT
Zaliczka z tytułu WNT
WNT w przypadku nabycia wyrobów akcyzowych
Podstawa opodatkowania WNT
Podatek naliczony z tytułu WNT
Odliczenie podatku z tytułu WNT – korekta w przypadku opóźnionego otrzymania faktury
Obowiązki dokumentacyjne związane z WNT - Deklarowanie i rozliczanie podatku, deklaracje VAT-7, Informacja podsumowująca, Intrastat
WARSZTAT → Import z państw trzecich bez płacenia podatku VAT !
SCHEMATY
7. Eksport, import towarów w 2021
IMPORT-EXPORT
Eksport bezpośredni i pośredni
Darowizna towarów za granicę
Obowiązek podatkowy po ostatnich zmianach w przypadku importu towarów
Podstawa opodatkowania w eksporcie towarów.
Stosowanie 0% stawki VAT w eksporcie towarów.
Nowe korzystniejsze zasady stosowania 0% stawki VAT przy zaliczkach na poczet eksportu towarów
Brak wywozu towarów poza granice UE a możliwość zastosowania 0% stawki VAT od zaliczek na poczet eksportu towarów
Brak nabywcy towarów w kraju trzecim a podważanie 0% stawki VAT dla eksportu towarów
Import towarów- zakres opodatkowania i definicja importu towarów
Obowiązek podatkowy w imporcie towarów
Miejsce świadczenia przy imporcie towarów
Obowiązki dokumentacyjne związane z eksportem i importem towarów
Problemy z ujmowaniem VAT należnego i VAT naliczonego od importu usług od 1 stycznia 2017 r.
8. Import i Eksport usług w 2021r.→ zakup zagranicznej usługi
ZAGRANICZNA USŁUGA
Zakres definicji
Usługobiorca krajowy jako podatnik w imporcie usług
Usługi świadczone przez oddziały firm zagranicznych
Usługi B2B i B2C – miejsce świadczenia, przepisy szczególne
Moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu usług
Wystawienie faktury przez zagranicznego kontrahenta a obowiązek podatkowy
Modyfikacja rozliczeń poprzez powstanie stałego miejsca prowadzenia działalności dla VAT
Zaliczka w imporcie usług
Rozliczanie VAT należnego i VAT naliczonego od importu usług. Terminy i zasady wystawiania faktur.
Kurs waluty przy określaniu podatku należnego.
Obowiązki dokumentacyjne związane z importem usług
Deklarowanie i rozliczanie podatku, deklaracje VAT-7, Informacja podsumowująca, Intrastat.
Istota usługi eksportowej a ustalenie miejsca świadczenia
Miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Miejsce świadczenia usług - zasady szczególne
9. Karuzele VAT i Transakcje trójstronne i łańcuchowe;
KARUZELE - jak rozpoznać ?
Cechy transakcji gospodarczych wskazujących na ryzyko uczestnictwa w karuzeli podatkowej
Mechanizm działania karuzel podatkowych
Kategorie podmiotów biorących udział w karuzeli podatkowej
TRANSAKCJE TRÓJSTRONNE
Transakcje TRÓJSTRONNE
Wewnątrzwspólnotowe transakcje trójstronne są szczególnym rodzajem transakcji, podlegających rozliczeniu według specjalnych zasad zawartych w rozdziale 8 ustawy o podatku od towarów i usług.
zidentyfikowanie wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej, której jest stroną,
ustalenie, którym jest jej ogniwem (pierwszym, drugim czy ostatnim).
case 1. Przyporządkowanie transportu towarów dostawie dokonanej przez pierwszego w kolejności podatnika
case 2. Przyporządkowanie transportu towarów dostawie dokonanej przez drugiego w kolejności podatnika
case 3. Na czym polega procedura uproszczona w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej
Obowiązki dokumentacyjne i sprawozdawczo-ewidencyjne poszczególnych podatników w transakcji
WARSZTAT → Transakcja trójstronna vs KARUZELA
WARSZTAT → Transakcja trójstronna vs KARUZELA
TRANSAKCJE ŁAŃCUCHOWE
Transakcje ŁAŃCUCHOWE
Definicja transakcji łańcuchowej
Miejsce dostawy przy poszczególnych transakcjach w ramach transakcji łańcuchowej
Miejsce świadczenia transakcji „ruchomych”
Miejsce świadczenia transakcji „ruchomych”
Orzecznictwo TSUE a praktyka opodatkowania transakcji łańcuchowych
obszary przestępstw i nadużyć w podatku VAT
puste faktury,
firmanctwo,
stawki
studium przypadku na przykładzie naszej praktyki oraz orzeczeń wydawanych w sprawach prowadzonych przez WSA, NSA oraz TSUE.
Dobra wiara i należyta staranność. Pojęcia oraz ich wpływ na prawo do odliczenia VAT naliczonego.
Pozorność transakcji oraz nieważność czynności i ich wpływ na prawo do odliczenia VAT naliczonego.
10. Zarządzanie ryzykiem → Metody zabezpieczenia się przed nieuczciwością kontrahenta→ Na co zwracać uwagę ?
Skuteczna Ochrona
Sposoby zarządzania ryzykiem związanym w nieświadomym udziale w oszustwie w podatku VAT.
Jak przygotować bezpieczną procedurę weryfikacji kontrahentów ?
Świadczenia złożone oraz przestępstwa stawkowe – studium przypadku. Czy służby oraz prokuratura interesują się stawką VAT ?
Klauzula nadużycia prawa po zmianach
Oszustwa podatkowe a odpowiedzialność karna i karnoskarbowa.
Nowe regulacje prawnokarne zaostrzające odpowiedzialność za przestępstwa podatkowe. Konfiskata rozszerzona – na czym polega i czy jest zgodna z Konstytucją RP ?
17.30 Zakończenie
optymalizacja transakcji= Maksymalizacja zysku
Wewnątrzwspólnotowy zakup oraz dostawa towarów charakteryzują się odmiennymi zasadami rozliczania VAT w porównaniu z dostawą krajową.
Czynności optymalizacyjne związane z podatkiem VAT i podatkiem dochodowym
Wewnątrzwspólnotowy zakup i nabycie + prawidłowa kwalifikacja transakcji
WDT w Polsce dla dostawców/kontrahentów z poza UE np. Ukraina, Rosja, Chiny,?
Warunki niezbędne do zastosowania stawki 0% VAT:
Import Usług (zakup zagranicznej usługi)
Import-Eksport towarów
Prawidłowa dokumentacja
Transakcje pomiędzy oddziałami zagranicznymi
Karuzela Vat - fikcyjne transakcje wewnątrzwspólnotowe - jak nie dać się wciągnąć w jej tryby
Transakcje Łańcuchowe, Optymalizacja łańcucha dostaw, Jak i dlaczego unikać Karuzeli vat ?
Znaczenie reguł INCOTERMS dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego VAT
Reguły INCOTERMS ustalają podział kosztów, ryzyka oraz obowiązków pomiędzy sprzedającym i kupującym, a związanych z dostawą towaru w handlu międzynarodowym. Mają one na celu określenie czynności, kosztów i ryzyka związanego z dostawa towarów na linii sprzedający – kupujący. Nie obejmują one z kolei takich obszarów jak warunki płatności czy przejścia prawa własności. W znaczeniu tych reguł przyjmuje się, że moment dostawy towarów jest zrównany z przejściem ryzyka ze sprzedającego na kupującego.
Na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podlegają m. in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowe nabycie za wynagrodzeniem na terytorium kraju oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Istota w/w czynności, jako podlegających opodatkowaniu, a dotyczących obrotu towarowego sprowadza się do tego, że na ich skutek winno nastąpić przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
.
Zmiany w VAT 2020 i zasady deklarowania transakcji wewnątrzwspólnotowych
Należy zwrócić uwagę na stosowaną coraz powszechniej przy WDT praktykę sprzedaży z magazynu należącego do polskiego podatnika, lecz znajdującego się na terytorium innego państwa członkowskiego. W konsekwencji zniesienia granic celnych, takie przemieszczenie towarów stanowi wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Polski podatnik posiadający magazyn na terytorium innego państwa członkowskiego, dokonując przemieszczenia towaru z Polski do tego magazynu będzie musiał zarejestrować się jako podatnik również w państwie członkowskim, w którym zlokalizowany jest magazyn.
W związku z faktem, że wielu zagranicznych kontrahentów (nie tylko z Unii Europejskiej ale również spoza jej terytorium) rejestruje się w Polsce jako podatnicy VAT powstaje wątpliwość czy nabywając od nich towar mamy do czynienia z WNT czy może importem towarów. Wątpliwość jest tym większa, gdy towar nabywamy z terytorium UE sam sprzedawca ma siedzibę natomiast np. w Norwegii czy Szwajcarii. Do tego jeszcze posługuje się polskim numerem VAT.
Jaka jest różnica między WNT a importem towarów ? Karuzela Vat - fikcyjne transakcje wewnątrzwspólnotowe - jak nie dać się wciągnąć w jej tryby